1.Καταγραφή των 21 Οχυρών της Γραμμής ΜΕΤΑΞΑ.
Μετά από 10ετή (2006-2016) έρευνα, εντοπίσαμε το σύνολο των 21 οχυρών περιόδου 1936-40 που διασώζονται σήμερα, περπατήσαμε περισσότερα από 30 χλμ. υπόγειων στοών και καταφυγίων και καταγράψαμε περισσότερα από 350 ενεργητικά σκέπαστρα. Για πρώτη φορά δημοσιεύτηκαν φωτογραφίες από τα δυσπρόσιτα οχυρά ΜΠΑΜΠΑΖΩΡΑ, ΜΑΛΙΑΓΚΑ, ΚΑΣΤΙΛΛΟ και ΜΑΛΙΑΓΚΑ.
2.Χαρτογράφηση του Οχυρού ΝΥΜΦΑΙΑ.
Το σχεδιάγραμμα με την κάτοψη του Οχυρού ΝΥΜΦΑΙΑΣ στερούνταν από τα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού (Δ.Ι.Σ.). Την περίοδο 2010-12 πραγματοποιήσαμε τη λεπτομερή καταγραφή των ενεργητικών σκέπαστρων και υπόγειων καταφυγίων του Οχυρού ΝΥΜΦΑΙΑ και την αποτύπωσή της κάτοψης του οχυρού σε κλίμακα 1:1.000. Η υπόψη μελέτη υποβλήθηκε στη Δ.Ι.Σ. και κατόπιν αξιολόγησης της, εντάχθηκε στο αρχειακό της υλικό.
3.Χαρτογράφηση του Οχυρού ΕΧΙΝΟΣ.
Το σχεδιάγραμμα με την κάτοψη του Οχυρού ΕΧΙΝΟΣ στερούνταν από τα αρχεία της Δ.Ι.Σ. Το καλοκαίρι του 2015, μας ζητήθηκε από το Διοικητή του Δ΄ Σώματος Στρατού να χαρτογραφήσουμε το Οχυρό ΕΧΙΝΟΣ. Για δύο μήνες εργαστήκαμε μεθοδικά και παρά τις εκτεταμένες καταστροφές του οχυρού από τις βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής της περιόδου 1941-44, ολοκληρώσαμε την κάτοψη του οχυρού σε κλίμακα 1:2.000, την οποία και υποβάλλαμε στο ΓΕΣ.
4.Εντοπισμός και καταγραφή του «σύνθετου έργου» του Οχυρού ΙΣΤΙΜΠΕΗ.
Συμφωνά με τα αρχεία της Δ.Ι.Σ. ένα από τα ενεργητικά σκέπαστρα του Οχυρού ΙΣΤΙΜΠΕΗ, ήταν σύνθετο έργο που αποτελούνταν από παρατηρητήριο – διπλό πολυβολείο – αντιαρματικό 37 χιλ., αντίστοιχο του οποίου είχε κατασκευαστεί μόνο στο οχυρό ΝΤΑΣΑΒΛΗ. Το υπόψη έργο δεν αποτυπώνεται στην κάτοψη του οχυρού ΙΣΤΙΜΠΕΗ κλ. 1:1.000, όπως διασώζεται σήμερα στη Δ.Ι.Σ. Την άνοιξη του 2013 εντοπίσαμε και καταγράψαμε το σύνθετο έργο.
Εντοπισμός και καταγραφή του Σημείου Στηρίγματος «Αντλιοστασίου», βορειοανατολικά του Οχυρού ΠΑΛΗΟΥΡΙΩΝΕΣ.
Το Σημείο Στηρίγματος Αντλιοστασίου κατασκευάστηκε την περίοδο 1936-39, στην δυτική όχθη του ποταμού Στρυμόνα, βορειοανατολικά του οχυρού ΠΑΛΙΟΥΡΓΙΩΝΕΣ. Αποστολή του η υδροδότηση του οχυρού ΠΑΛΙΟΥΡΓΙΩΝΕΣ, η κάλυψη του οχυρού από ανατολικά, καθώς και ο έλεγχος της οδού ΤΟΠΟΛΝΙΤΣΑ-Γέφυρα ΣΤΡΥΝΟΝΑ-Ν.ΠΕΤΡΙΤΣΙ.
Tον Σεπτέμβριο του 2014, ξεκινήσαμε την προσπάθεια για τον εντοπισμό του μόνιμου έργου του Σ.Σ. Αντλιοστασίου. Η ολοκλήρωση της προσπάθειας επιτεύχθηκε τον Σεπτέμβριο του 2015.
6.Τρισδιάστατης (3D) απεικόνιση «Αντιαρματικού Περιπολίου».
Τα «αντιαρματικά περιπόλια» ήταν ειδικά σκέπαστρα και κατασκευάζονταν σε εδαφικές πτυχές κοντά σε δρόμους, σε σημεία που δεν μπορούσαν να παρακαμφθούν. Διέθεταν πυροβόλο 75 χιλ. με σύστημα εξαερισμού, πολυβόλο, χώρο για την διαμονή της φρουράς, αποθήκη και μικρό μαγειρείο. Την περίοδο 1936-1940 κατασκευάστηκαν συνολικά 24 «αντιαρματικά περιπόλια», με αποστολή την έμφραξη οδών, την καταστροφή των παρουσιασθέντων εχθρικών αρμάτων και την απαγόρευση γεφύρωσης του χάσματος επί της οδού που προκαλούσε η ανατροπή της «αντιαρματικής γέφυρας».
Εντοπίσαμε σε άριστη κατάσταση ένα «αντιαρματικό περιπόλιο» στο όρος Μπέλες σε υψώμετρο 1.050 μέτρα και το αποτυπώσαμε σε κλίμακα 1:50, ενώ για πρώτη φορά αποτυπώθηκε τρισδιάστατα ( 3d) οχυρωματικό έργο της «Γραμμής Μεταξά».
7.Εντοπισμός του Κέντρου Αντιστάσεως (Κ.Α.) 1.120 «Γιάννοβα» στο όρος Μπέλες (Κερκίνη).
Tον Οκτώβριο του 2015 εντοπίσαμε το τριπλό πολυβολείο Π9 σε υψόμετρο 1.120 μέτρων βορειοδυτικά του χωριού Άνω Πορρόϊα. Είναι το δυτικότερο έργο της Γραμμής ΜΕΤΑΞΑ. Άνηκε στο Κέντρο Αντιστάσεως (Κ.Α.) 1.120 «Γιάννοβα».
Κατά τη γερμανική εισβολή, η φρουρά του Π9 παρέμεινε στο πολυβολείο αρνούμενη να εγκατάλειψη τη θέση της και έβαλε εναντίον των γερμανικών δυνάμεων μέχρι εξάντλησης των πυρομαχικών της, ακόμα και όταν η τοποθεσία είχε διασπαστεί.
8.Εντοπισμός και καταγραφή του αντλιοστασίου του Οχυρού ΕΧΙΝΟΥ.
Στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της καταγραφής του οχυρού ΕΧΙΝΟΣ, εντοπίσαμε τον Αύγουστο του 2016 το αντλιοστάσιο του οχυρού. Αποστολή του ήταν η υδροδότηση του οχυρού ΕΧΙΝΟΥ, καθώς η συλλέκτρια δεξαμενή βρίσκονταν σε χαμηλότερο υψόμετρο από εκείνο της δεξαμενής του οχυρού.
Είναι από τα πλέον ελάχιστα έργα της οχύρωσης ΜΕΤΑΞΑ, που έχουν διασωθεί ανέπαφα, καθώς οι βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής της περιόδου 1941-44 αφαίρεσαν μόνο την βενζιναντλία, ενώ δεν έχουν γίνει παρεμβάσεις από την ανακατασκευή της οχύρωσης που έλαβε χώρα τη δεκαετία του 70΄.
9.Εντοπισμός του Σημείου Στηρίγματος «Τράνας» στο Βώλακα.
Εκτός από τα 21 γνωστά Οχυρά, η Γραμμή ΜΕΤΑΞΑ συμπληρώνονταν από δεκάδες «Σημεία Στηρίγματος» και «Κέντρα Αντιστάσεως», που αποτελούνταν από ομάδες μεμονωμένων σκυρόδετων πολυβολείων. Το Σ.Σ. «Τράνας» αποτελούσε το δυτικό Σημείο Στηρίγματος της οχυρωμένης τοποθεσίας του Βώλακα. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1936-40 σε υψόμετρο 1.367 μέτρων και συμπλήρωνε την αποστολή του Οχυρού ΚΑΣΤΙΛΛΟ.
Tον Οκτώβριο του 2016 εντοπίσαμε το Σ.Σ. «Τράνας» του οποίου τα ενεργητικά σκέπαστρα είχαν καταστραφεί από τις βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής της περιόδου 1941-44.
10.Εντοπισμός των αντιαρματικών έργων στη «διάβαση της Νέας Καρβάλης»
Μεταξύ των νότιων απολήξεων του όρους Λεκάνης και της θάλασσας, δημιουργείται ένας διάδρομος, από τον οποίον μηχανοκίνητες εχθρικές δυνάμεις, μπορούν να κινηθούν από Ξάνθη προς Καβάλα και από εκεί προς Θεσσαλονίκη.
Για την έμφραξη της διάβαση της Νέας Καρβάλης κατασκευάστηκαν την περίοδο 1936 – 40 δύο αντιαρματικές τάφροι, καθώς και πυροβολεία 75 χιλ. και διπλά πολυβολεία, για την απαγόρευση γεφύρωσης τους από εχθρικές δυνάμεις. Η οχύρωση της περιοχής συμπληρώνονταν από αντιαρματικά εμπόδια με σιδηροτροχιές και κορμοξυλία καθώς και πυροβολεία 75 χιλ. που υποστήριζαν τα κωλύματα.
11.Εντοπισμός του Σημείου Στηρίγματος «Γκαμήλα» επί του υψώματος «Γεντί Κουλέ» στο όρους Μπέλες.
Το Σημείου Στηρίγματος «Γκαμήλα» βρίσκεται στο ύψωμα «Γεντί Κουλέ» (υψ. 1.740 μέτρα) 3,5 χιλιόμετρα δυτικά του Οχυρού ΠΟΠΟΤΛΙΒΙΤΣΑ και άνηκε στο Κέντρο Αντιστάσεως (Κ.Α.) Ρουπέσκο. Αποτελούνταν από δύο (2) σκυρόδετα πολυβολεία, τα Π2 και Π2α, που είναι τα δύο εκ των δέκα σκυρόδετων πολυβολείων που θωράκιζαν το δυτικό Μπέλες.
Η προσέγγιση των πολυβολείων επιτεύχθηκε τον Μάιο του 2017 μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες, καθώς είναι η πιο δυσπρόσιτη τοποθεσία που οχυρώθηκε την περίοδο 1936-40. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η μεταφορά των υλικών οχύρωσης για την κατασκευή των πολυβολείων έγινε μα καμήλες.
12. Πλήρη χαρτογράφηση του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ.
Χρειάστηκαν 11 χρόνια συστηματικής μελέτης της ελληνικής οχύρωσης της περιόδου 1936 -1941, για να μπορέσουμε να λύσουμε το «γρίφο» του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ. Στο αρχειακό υλικό της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ), υπάρχουν στοιχεία μόνο για τρία (3) χιλιόμετρα στοών και καταφυγίων του οχυρού, σε σύνολο έξι (6) περίπου χιλιομέτρων, ενώ οι γερμανικές πηγές που αναφέρονταν στην ελληνική οχύρωση, δεν εμβαθύνουν στις επιμέρους λεπτομέρειες του οχυρού.
Το 2017 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες χαρτογράφησης του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το θρυλικό οχυρό, όπως ήταν στο ξημέρωμα της γερμανικής εισβολής τον Απρίλιο του 1941. Με ολοκληρωμένη την κάτοψη των υπόγειων χώρωνκαι τη διάταξη των Λόχων του (Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄, Ε΄, Θ΄ και Διοικήσεως), των Διμοιριών υποστήριξης (Ζ΄, Η΄), Διαβιβάσεων και Σκαπανέων…απαλλαγμένο από «αστικούς μύθους» και «γενικότητες».
13. Η παρουσίαση του επισκέψιμου τμήματος του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ, απαλλαγμένη από «γενικότητες».
Μέχρι το 2006 στην είσοδο της επισκέψιμης τουριστικής στοάς του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ, υπήρχε ένα σκαρίφημα σε κλίμακα 1:200, με τίτλο «Κάτοψη Νοτιοδυτικού Τμήματος Στοάς Οχυρού ΡΟΥΠΕΛ». Σκοπός του ήταν να ενημερώνει τους επισκέπτες για τη διάταξη των υπόγειων χώρων που θα συναντούσαν αλλά και τη χρηστικότητα των χώρων αυτών. Ήταν η πρώτη προσπάθεια σκιαγράφησης του ιστορικού παρελθόντος του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ, σε ότι αφορά τη διάταξη των υπόγειων καταφυγίων, που λόγω έλλειψης αρχειακού υλικού και ουσιαστικής κατανόησης του τρόπου κατασκευής και διάρθρωσης ενός οχυρού της περιόδου 1936 -1941, είχε ασάφειες και ανακρίβειες. Με την ολοκλήρωση του βιβλίου «Οχυρό ΡΟΥΠΕΛ 1936-1941», το παρουσιάζουμε το θρυλικό οχυρό αναλυτικά στην πραγματική του «διάσταση».
16. Εντοπισμός του Λόχου ΚΩΝΟΕΙΔΟΥΣ, του οχυρού ΚΑΛΗ.
Το οχυρό ΚΑΛΗ αποτελούνταν από 3 Λόχους Πεζικού, το Σταθμό Διοικήσεως (Λόχο Διοικήσεως) και τον Ουλαμό πυροβολικού πλαγιοφύλαξης. Τα τμήματα του οχυρού ήταν διάσπαρτα στην ευρύτερη περιοχή του όρους Αγκίστρου και Όρβηλου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η διάβαση της Κάλη, που οδηγούσε στο Αχλαδοχώρι και απο εκεί στο εσωτερικό της Μακεδονίας. Οι εργασίες κατασκευής του οχυρού ξεκίνησαν το 1936 και για 84 χρόνια το οχυρό κρατούσε “μυστική” τη διάταξη των Λόχων του, καθώς η θέση του κυρίως συγκροτήματος του Λόχου ΚΩΝΟΕΙΔΟΥΣ, δεν ήταν οθρά αποτυπωμένη στα αρχεία της Ιστορίας Στρατού, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο εντοπισμός του. Τελικά, κατόπιν προσεκτικής μελέτης του ανάγλυφου της περιοχής και λεπτομερής αναζήτησης στο έδαφος, εντοπίσαμε το Λόχο ΚΩΝΟΕΙΔΟΥΣ.
