Στενωπός Ρούπελ

H διάσπαση της ισχυρά οχυρωμένης τοποθεσίας της στενωπού του Ρούπελ ανατέθηκε στο το 1^ο Τάγμα του 100^ου Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών (Ι/100), που επιτέθηκε από τη δυτική πλευρά του ποταμού Στρυμόνα που βρίσκονταν το οχυρό ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ και στο 125^ο  Ενισχυμένου Σύνταγμα Πεζικού που επιτέθηκε από την ανατολική πλευρά του ποταμού Στρυμόνα που  βρίσκονταν το οχυρό ΡΟΥΠΕΛ.

06 Απριλίου 1941

Η Γερμανική επίθεση ξεκίνησε αιφνιδιάστηκα την 05:15 το πρωί, με προσβολή του Ελληνικού προκαλυπτικού φυλακίου της «Κούλας», στη  γέφυρα του ποταμού Μπίστριτσα, που οριοθετεί τα  ελληνοβουλγαρικά συνόρων.

Παράλληλα ξεκίνησαν πυρά γερμανικού πυροβολικού και εφορμήσεις αεροσκαφών stukas εναντίον των οχυρωμένων ελληνικών θέσεων. Οι επιθέσεις των stukas γίνονταν κατά κύματα από δώδεκα έως σαράντα αεροσκάφη.

Επειδή τα οχυρά ΡΟΥΠΕΛ και ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ βρίσκονταν σε απόσταση μεγαλύτερη των 2 χιλιομέτρων μέτρων από τα σύνορα, δεν προσβλήθηκαν  εξ´αρχής με πυροβόλα ευθυτενούς τροχιάς.

            Στις 07:30 γερμανικοί λέμβοι εφόδου που προσπάθησαν να προσεγγίσουν την οδική και σιδηροδρομική γέφυρα του ποταμού Στρυμόνα. Οι τρείς πρώτες θα ακινητοποιηθούν πάνω σε συρμάτινο πλέγμα που είχε τοποθετηθεί για τον σκοπό αυτό, ενώ οι υπόλοιπες, υπό το σφοδρό πυρ των οχυρών, γυρίζουν πίσω γυρίζουν πίσω.

Στις 1230 πραγματοποιείται απόπειρα γερμανικών πυροβόλων εφόδου να διεισδύσουν από την δυτική όχθη του Στρυμόνα ποταμού. Όμως και αυτή η προσπάθεια αναχαιτίστηκε από τα πυρά των οχυρών.

Καθόλη την διάρκεια της ημέρας το σκηνικό της μάχης, ήταν το ίδιο. Σφοδρός βομβαρδισμός από το γερμανικό πυροβολικό ανέσκαπτε τη γη, χωρίς όμως να είναι ικανό να καταστρέψει τα οχυρά συγκροτήματα των οχυρών ΡΟΥΠΕΛ και ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ. Διαδοχικές επιδρομές από σμήνη αεροσκαφών stukas (εκ των οποίων τρία αναχαιτίστηκαν από αντιαεροπορικά πυρά), δεν κατάφεραν να κάμψουν την μαχητικότητα των Ελλήνων στρατιωτών, και την ανθεκτικότητα του οχυρού. Όλες οι γερμανικές επιθέσεις αποτύγχαναν αφήνοντας μεγάλες απώλειες στους επιτιθεμένους.

Και οι προσπάθειες διείσδυσης στο εσωτερικό της αμυντικής τοποθεσίας του  2^ου Τάγματος (ΙΙ/125, συνοδεύονταν από μεγάλες απώλειες:

α.       Ο 5^ος Λόχος (5/ΙΙ/125) δεν κατάφερε να διεισδύσει και από τα διασταυρούμενα πυρά των οχυρών ΡΟΥΠΕΛ και ΚΑΡΑΤΑΣ, σχεδόν καταστράφηκε.

β.       Κατά την προσπάθεια διείσδυσης του 6^ου Λόχου (6/ΙΙ/125) ολόκληρος ο Λόχος διαλύθηκε. Διασώθηκε μόνο μιάμιση διμοιρία.

γ.         Από το καταιγιστικό πυρ που δέχτηκε ο 7^ος Λόχος (7/ΙΙ/125) από τα οχυρά ΡΟΥΠΕΛ και ΚΑΡΑΤΑΣ, μόλις εξήντα γερμανοί στρατιώτες κατάφεραν να διεισδύσουν. Οι υπόλοιποι φονεύτηκαν, ένας εκ των οποίων και ο διοικητής του Λόχου.

Οι γερμανικές επιθέσεις συνεχίστηκαν για να προσεγγίσουν τα ελληνικά πολυβολεία, συνεχίστηκαν και τη νύχτα αλλά χωρίς επιτυχία. Από Γερμανούς τραυματίες που περισυνέλεξαν τραυματιοφορείς του οχυρού ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ, πληροφορήθηκε η φρουρά του οχυρού, ότι από τον 2^ο Λόχο (2/Ι/100) που επιτέθηκε το πρωί στο οχυρό, από τους εκατό είκοσι άνδρες που αριθμούσε σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια  της επίθεση οι εκατό.

07 Απριλίου 1941 

            Από τις πρωινές ώρες το γερμανικό πυροβολικό και η αεροπορία βομβάρδιζαν την ευρύτερη περιοχή του οχυρού. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα γερμανικά αεροσκάφη δεν επιχειρούσαν με το τυπικό φόρτο μάχης (μια βόμβα 250 λιβρών στην άτρακτο και από δύο των 50 λιβρών σε κάθε φτερό) αλλά με μια των 500 λιβρών στην άτρακτο, καθώς οι βομβαρδισμοί της προηγούμενης μέρας δεν προκάλεσαν σοβαρές καταστροφές στα πολυβολεία των οχυρών.

Στις 07:00 γερμανικά τμήματα του 125 Συντάγματος ετοιμάζονταν να εκδηλώσουν επίθεση εναντίον του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ. Το 1^ο Τάγμα (Ι/125) εναντίον του οχυρού συγκροτήματος ΟΥΣΙΤΑ, και το 3^ο Τάγμα (ΙΙΙ/125) εναντίον των ανατολικών θέσεων του οχυρού. Οι χώροι εξορμήσεως τους όμως εντοπίστηκαν και με δραστικές βολές το ελληνικό πυροβολικό τις προσέβαλε και έτσι η επίθεση διακόπηκε πριν  εκδηλωθεί

Η μοναδική γερμανική επιτυχία σημειώθηκε τις μεσημεριανές ώρες και ήταν η καταστροφή από αεροπορικό βομβαρδισμό, της 2^η πυροβολαρχία 6 δακτύλων που βρίσκονταν στα μετόπισθεν του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ (πίσω από το ύψωμα Κρακώρ), η θέση της οποίας είχε εντοπιστεί από τα μεμονωμένα τμήματα του 2^ου Τάγματος (ΙΙ/125) που κατάφεραν να διεισδύσουν στο εσωτερικό της τοποθεσίας.

Από την δυτική πλευρά στης στενωπού καμία γερμανική επίθεση δεν εκδηλώθηκε στο οχυρό ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ εκτός από ανταλλαγές πυροβολισμών. Το 1^ο Τάγμα (Ι/100)  έκρινε, ότι με δύο λόχους που διέθετε δεν ήταν σε θέση να καταλάβει το οχυρό.

Η Γερμανική διοίκηση από τις απογευματινές ώρες της ιδίας ημέρας θέτει σε εφαρμογή σχέδιο παρακάμψεως των οχυρών από την κοιλάδα του Στρούμνιτσα ποταμού, προς τη λίμνη Δοιράνη. Το βράδυ η 2^η  Τεθωρακισμένη Γερμανική Μεραρχία φθάνει στα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα.

08 Απριλίου 1941 

Οι βομβαρδισμοί των ελληνικών οχυρών θέσεων συνεχίζονται από τις πρωινές ώρες, ενώ παράλληλα ετοιμάζονταν νέα επίθεση από τμήματα του 3^ου Τάγματος (ΙΙΙ/125). Η επίθεση τελικά δεν εκδηλώθηκε, γιατί προσβλήθηκε από το ελληνικό πυροβολικό και όπως χαρακτηρίστηκα αναφέρει το δελτίο καταστάσεως του 3^ου Τάγματος (ΙΙΙ/125) «το Τάγμα αδυνατή να εκτελέσει τη 4^η σχεδιαζόμενη επίθεση καθόσον από τις μεγάλες απώλειες δεν είναι αξιόμαχο».

Στο οχυρό ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ το 1^ο Τάγμα (Ι/100) επειδή είχε βαριές απώλειες δεν ανέλαβε καμία επιθετική δράση. Αργά το απόγευμα το 3^ο Τάγμα των Ορεινών Κυνηγών (ΙΙΙ/100) που κατέρχονταν από το οχυρό ΑΡΠΑΛΟΥΚΙ (το οποίο είχε εκκενωθεί), επιτέθηκε από τα νότια με ισχυρό τμήμα εφόδου, αλλά απωθήθηκε από το σφοδρό πυρ του οχυρού.

09 Απριλίου 1941

Από τις πρωινές ώρες, νότια του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ κατέφτασαν το 3^ο Τάγμα (ΙΙΙ/41) και το 2^ο Τάγμα (ΙΙ/41) του 41^ου Ελληνικού Συντάγματος Πεζικού με  αποστολή την εξάλειψη του γερμανικού προγεφυρώματος στο ύψωμα Γκολιάμα συνολικής δύναμης περίπου 500 ανδρών. Το προγεφύρωμα είχε δημιουργηθεί από Γερμανικά τμήματα του 2^ου Τάγματος (ΙΙ/125) που διείσδυσαν στην οχυρωμένη τοποθεσία της στενωπού Ρούπελ και τμήματα της 5^ης Γερμανική Ορεινή Μεραρχία που είχαν κατέβει από το όρος Μπέλες.

Παράλληλα η 2^η Γερμανική Τεθωρακισμένη Μεραρχία, αφού είχε καταρρεύσει το Γιουγκοσλαβικό μέτωπο, μέσω την κοιλάδας του ποταμού Αξιού, παράκαμπτε την οχυρωμένη τοποθεσία Μπέλες-Άγκιστρου. Εξουδετέρωσε την ασθενή αντίσταση των ελληνικών Προκαλυπτικών τμημάτων στην λίμνη Δοϊράνη  και κινούνταν προς την πόλη της Θεσσαλονίκης.

Στις 17:00 Γερμανοί κήρυκες που έφτασαν κρατώντας λευκές σημαίες στο ύψος της Ουσίτας, του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ, γνωστοποιούσαν στην αντιπροσωπεία του οχυρού, την είσοδο της 2^ης Γερμανικής Τεθωρακισμένης Μεραρχίας στην πόλη της Θεσσαλονίκης, την συνθηκολόγηση του Ελληνικού Στρατηγείου (Τ.Σ.Α.Μ.) και απαιτούσαν την παράδοση του οχυρού. Μετά από λίγη ώρα έλαβαν την απάντηση του Διοικητού του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ Ταγματάρχη Πεζικού Δουράτσου Γεώργιου, ο οποίος διαμήνυσε στη γερμανική αντιπροσωπεία τα εξής:

«Τα οχυρά παραδίδονται μόνο όταν κυριευθούν από τον εχθρό. Τέτοιες διαταγές περί ανακωχής στερούμαστε από τις ιεραρχικά προϊστάμενες αρχές μας. Διαταγές λαμβάνουμε και εκτελούμε μόνο εκείνες που προέρχονται από τις προϊστάμενες αρχές μας. Ο αγώνας θα συνεχιστεί. Οποιαδήποτε απόπειρα προσεγγίσεως του οχυρού θα συντριβεί».

 Στις 23:00 το οχυρό ΡΟΥΠΕΛ κατάφερε να επικοινωνήσει με την Ελληνική Μεραρχία, που κοινοποιεί στο διοικητή του οχυρού τη διαταγή συνθηκολόγησης.

10  Απριλίου 1941 

Οι ηρωικές φρουρές των οχυρών ΡΟΥΠΕΛ και ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ παρότι νικητές, αναγκάζονται να προβούν στην παράδοση των  οχυρών.

Οι  Γερμανοί να τηρούν τους όρους της παράδοσης του οχυρού ΡΟΥΠΕΛ … «οι Αξιωματικοί θα εξέλθουν με τα ξίφη τους, οι στρατιώτες με τον οπλισμό τους και κανένας Γερμανός δεν εισέλθει εντός του οχυρού, εάν δεν αναχωρήσει πρώτα η ελληνική φρουρά του οχυρού»

Στο οχυρό ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ ο Γερμανός Διοικητής του 100^ου Συντάγματος προσήλθε στο οχυρό για να το παραλάβει από την ελληνική διοίκηση, ενώ έξω από το οχυρό είχε παραταχθεί γερμανικό τμήμα. Ο Γερμανός αξιωματικός, αφού συνεχάρη την ελληνική φρουρά του οχυρού, εξέφρασε τον θαυμασμό του για την ηρωική αντίσταση του και δήλωσε πως είναι υπερήφανος που αντιμετώπισαν τόσο ικανούς αντιπάλους. Τέλος οδήγησε τον Έλληνα διοικητή του οχυρού, να επιθεωρήσει το γερμανικό τμήμα και διέταξε να υψωθεί η γερμανική σημαία επί του οχυρού, μόνο όταν αποχωρήσει η φρουρά του οχυρού.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το ενδιαφέρον των Γερμανών κατά την παράδοση τόσο των οχυρού ΡΟΥΠΕΛ και ΠΑΛΙΟΥΡΙΩΝΕΣ όσο και των άλλων οχυρών, εστιάζονταν στην εύρεση Βρετανών στρατιωτών, που φυσικά δεν υπήρχαν, αφού οι Συμμαχικές δυνάμεις είχαν καταλάβει χιλιόμετρα μακριά, την φυσικά οχυρωμένη τοποθεσία Καϊμάκτσαλάν – Βέρμιο – Όλυμπο.